Пословицы:Араас

Тэҥнэһии.

Акка ыныыртахха аҥаардаспат тэҥнэр. Так равны, что, если навьючитъ ими лошадь, ни тот, ни другой не перетянет.

Саары баттаһар, саппай уопсар. Непереводима. Смысл: Участники состязания в бегах достигли финиша почти одновременно.

Баҕа санаа. Кыах суоҕа.

Сүрэх баҕарар да, сүһүөх тиийбэт. Сердце-то желает, да сил не хватает.

Санаа баҕарар да, күүс тиийбэт. Желание есть, да сил не хватает.

Сэрэх

Сүүстэн биири талбыт курдук. Подобно тому, как отобратъ из ста одного.

Тарбаххынан тал, сөмүйэҕинэн сүүмэрдээ. Выбирай пальцами, перебирай указательным пальцем.

Чуумпу

Уутааҕар чуумпу, оттооҕор намыһах. Тише воды, ниже травы.

Сахсырҕа саҥата да иһиллэр чуумпута (сахсырҕа да көтөрө иһиллэр чуумпута). Такая тишина, что слышно даже жужжание мухи.

Чааскылаах уу дьалкыйбат. Не расплещется чаша с водой.

Сүтүк

Сүтүктээх сүүс айыылаах, ийэтин да хоонньун хаһан көрүөҕэ. У потерявшего сто грехов, и за пазухой у матери поищет.

Хайдар суола биллибэт, хаһыырдар саҥата иһиллибэт. Искать — следа не найти, кричать — слова (ответного) не услышать.

Халлааҥҥа туойан кэбистэ. Отпел в небо (т.е. лишился навсегда).

Сотору да көстүөх сордообут. Замучило то, что скоро могло быть найдено.

Сүтүктээх сүүс айыылаах, уорбут биир айыылаах. У потерявшего сто грехов, у укравшего один грех.

Туһа

Баар хаалбат, мал холлубат. Имеющееся пригодится, вещь понадобится.

Сиэгэн сыыһа сиргэ быраҕыллыбат, буобура сыыһа буорга хаалбат. Обрезки шкуры россомахи не отбрасываются, обрезки шкуры бобра не оставляются.

Баартан туһаныллыбат буолуллубат. Не бывает так, чтобы имеющегося не использовать.

Алҕас

Сыыһар сыыстааҕар элбэх, оһол оттооҕор элбэх. Ошибок больше, чем соринок, внезапных несчастий больше, чем травинок.

Бэйэ алҕаһын бэйэ билиммэт диэбиккэ дылы. Подобно тому, как говорится, свои ошибки сам не замечаешь.

Сүһүөхтээх бүдүрүйбэт буолбат, тыллаах кэлэҕэйдээбэт буолбат, харахтаах чыпчылыйбат буолбат. Не бывает того, чтобы имеющие ноги не спотыкались, говорящие не проговаривались, зрячие не мигали.

Сылдьыбыт сыысхала сыыстааҕар элбэх, орто дойду оһоло оттооҕор элбэх. Ошибок бывалого человека больше, чем соринок, внезапных несчастий на средней земле больше, чем травинок.